मम कौशिकः

कन्नडमूलम्- अनघा शिवरामः

संस्कृतभावानुवादः - सूर्यहेब्बारः ।  

करोनारोगस्य द्वितीयतरङ्गः आरब्धः आसीत् । पदवीविद्यालये पठन्त्याः मम कक्ष्याः आभासीयमाध्यमेन चलन्ति स्म । प्रातः नववादनादारभ्य सायं चतुर्वादनपर्यन्तं निरन्तरं सङ्गणकस्य पुरतः एव उपवेष्टव्यम् आपतितम् । एकान्ते उपविश्य, प्रकाशवत् सङ्गणकं पश्यन्ती, प्राध्यापकानां पाठनं कष्टेन शृण्वती आसम् । करोनाप्रथमतरङ्गे यथा कृतं तथा द्वितीयतरङ्गे अपि यूट्यूब् दृष्ट्वा नूतनानां पाकानां निर्माणे उत्साहः नासीत् । गृहजनाः अपि तद्विषये क्रुध्यन्ति स्म । विना लाभं महार्घ्याणि वस्तूनि आनीय तस्य ईषदुपयोगं कृत्वा अवशिष्टम् अवकरकण्डोले क्षिपेयं चेत् को वा न क्रुध्येत् मह्यम् ? फेस्बुक् व्याट्साप् इत्यादीनां दर्शनम् अपि पर्याप्तम् इति अभासत । अतः करोनारोगस्य द्वितीयतरङ्गे गृहं कारागारः इव अभासत । कथञ्चित् क्वापि दूरं गन्तव्यम् इति मनः काङ्क्षति स्म ।

तावता करोनातीव्रता किञ्चिदिव न्यूना जायमाना अस्ति इति वार्ता आगता । विद्यालयान् विहाय सर्वत्रापि जनसञ्चारः आरब्धः आसीत् । “दिनद्वयं वा आभासीयकक्ष्यातः मुक्तिं प्राप्नुयाम् एव” इति निरन्तरं रटन्ती आसम् । मम विक्षिप्तव्यवहारं दृष्टवतः पितुः हृदयं द्रवितम् । “मित्रैः सह क्वापि  गत्वा आगच्छतु” इति सूचितवान् । प्रवासार्थं कुत्रापि गच्छेम किम् ? इति वाट्साप् द्वारा मित्राणां गणे सन्देशं प्रेषितवती । परन्तु सर्वा अपि किञ्चित् व्याजम् उक्त्वा “न आगच्छामि” इति उक्तवती । मम मित्राणां परिवाराः धनिकाः न सन्ति । करोनाकारणतः अनेकासां गृहे धनविषयिणी समस्या इतोऽपि अवर्धत इति अहं जानामि स्म । अतः एव ताः अनागमने व्याजं कथितवत्यः । परन्तु तासां परिस्थितेः प्रतिस्पन्ददाने अहम् असमर्था आसम् ।

पितुः अनुमतिप्राप्तिर्नाम वन्ध्यायाः धेनोः दोहनमिव । अनुमत्यां प्राप्तायामपि क्वापि न गच्छेयं चेत् अहं निश्चयेन मूर्खा भविष्यामि । अतः मैसूरुनगरे विद्यमानाय मम मातृभगिन्याः पुत्राय सन्देशं प्रेषितवती । “अग्रज ! किं भवान् परश्वः मैसूरुनगरे वर्तते ? अहं आगच्छेयं वा “? इति । बाल्यकाले सः अग्रजः मम गृहे उषित्वा एव प्राथमिकशालां गच्छति स्म । त्रिचतुरवर्षाणि यावत्  मां प्रीत्या प्रतिदिनं विद्यालयं नयति स्म । अतः मयि अतिशया प्रीतिः तस्य आसीत् । सः मैसूरुनगरे क्वचित् साफ्ट्वेर् उद्योगं करोति स्म । करोनाकारणतः यद्यपि तस्य कार्यालयकार्यमपि गृहतः एव शक्यं तथापि सः स्वग्रामं न गतवान् । तस्य लघुग्रामे अन्तर्जालसम्पर्कः न लभ्यते इति हेतोः मैसूरुनगरे एव आसीत् । तस्य मित्राणि तु ग्रामं गत्वा ततः एव कार्यं कुर्वन्ति स्म । अतः निवासस्थाने सः एकाकी आसीत् ।

“अवश्यम् आगन्तुम् अर्हति । परश्वः शनिवासरः । ममापि कार्यालयविरामः । मैसूरुनगरे दर्शनयोग्यानि स्थानानि बहूनि सन्ति । करोनाकारणतः सम्मर्दः अपि न्यूनः अस्ति । अतः सुखेन अटितुं शक्नुमः” इति प्रतिसन्देशं कृतवान् । पुनश्च दूरवाण्या आहूय “आगच्छति खलु भवती, अहं यानचिटिकायाः आरक्षणं करिष्यामि । भवत्याः आधार् कार्ड् प्रेषयतु” इति उक्तवान् । चिटिकाम् अहमेव करिष्यामि इति उक्त्वा यानस्य आरक्षणं कृतवती ।

रात्रौ नववादने यानम् आसीत् । “एकाकिन्या किमर्थं मैसूरुनगरं गन्तव्यम् ?  अधुना अटनस्य का आवश्यकता ? विवाहः यदा भविष्यति, तदनन्तरं पत्या सह अटितुं शक्ष्यति खलु । भवान् मूर्खः किमर्थम् अनुमतिं दत्तवान् । सा यानचिटिका-आरक्षणात् परं मां सूचयन्ती अस्ति” । इति माता पित्रा सह कलहं कुर्वती आसीत् । पिता अपि अनुमतिं दत्तवान् इति पश्चात्तापवाक्यानि मन्दध्वनिना वदन्निव अभासत । अहं गमनाय वस्त्राणि स्यूते पूरयन्ती आसम् ।

रात्रौ नववादने मम ग्रामतः लोकयानम् आसीत्  । गमनावसरे पिता पञ्चसहस्ररूप्यकाणि दत्त्वा “जागरूकतया गच्छतु, नगरे सर्वदा मुखावरणं धरतु, दूरवाणीविषये धनविषये च विशेषावधानं भवतु” । इति उक्तवा याने उपावेशितवान् ।

 प्रातः चतुर्वादनसमये मैसूरुनगरे लोकयाननिस्थानकं प्राप्तवती । किञ्चित्पूर्वं दूरवाणीं कृतवती इति हेतोः मम अग्रजः निस्थानकम् आगत्य मां प्रतीक्षते स्म । मयि अवतीर्य इतस्ततः पश्यन्त्यां “भगिनि” ! इति आहूतवान् । अनतिदूरे विद्यमानां स्ववसतिं स्वकीयद्विचक्रिकया नीतवान् । अहम् आगच्छामि इति ज्ञात्वा प्रकोष्ठे विशेषस्वच्छता कृता अस्ति इति अवगतवती ।

“घट्टप्रदेशमार्गेण प्रयाणं कृत्वा श्रान्ता अस्ति इति भवत्याः मुखदर्शनेन एव ज्ञायते । तथापि शीघ्रं स्नानादिकं समापयतु । चामुण्डीपर्वते सूर्योदयकालः मनोहरः भवति । प्रातःकाले एव देव्याः दर्शनमपि शक्यते । ततः उपाहारं कृत्वा किञ्चित् विश्रामं कर्तुं शक्नोति” । इति अग्रजः असूचयत् । सः तु स्नानं कृत्वा सज्जः आसीत् । अहं झटिति स्नानं कृत्वा दशनिमेषाभ्यन्तरे सज्जा अभवम् । सः दूरवाण्यां किमपि पश्यति स्म । “अहं सज्जा अस्मि” इति कथिते सः विस्मयेन मम मुखं दृष्टवान् । शिरः चालयन् “मम अनुजायाः अनघायाः अधुना महती प्रगतिः दृश्यते केषुचित् विषयेषु । बाल्यकाले शालागमनावसरे सज्जतार्थं महान् समयः स्वीक्रियते स्म भवत्या । अधुना तु क्षणाभ्यन्तरे एव सज्जा अस्ति । मम आवुत्तस्य कौशिकस्य भाग्यम् । पत्न्याः अलङ्कारकाले बहुकालं प्रतीक्षा करणीया न भविष्यति तेन” । इति परिहासेन अवदत् ।

“कौशिकः ”

नामश्रवणमात्रेण अहं स्मितं प्रदर्शितवती । सप्ताहात् प्राक् एव मम कौशिकस्य च मध्ये कस्मिंश्चित् तुच्छे विषये कलहः जातः आसीत् । भवती मह्यं दूरवाणीं न कुर्यात् । सन्देशं च न प्रेषयेत् इति सः उक्तवान् आसीत् कोपेन । अहमपि कुपिता सती तस्य सम्पर्कं न कृतवती । परन्तु दिने दशवारं सः भावनात्मकवाक्यानि व्हाट्साप् स्टेटस् मध्ये स्थापयति । अहमपि अन्ये केऽपि न जानीयुः इति मत्वा “शेर् ओन्लि विथ्” इति विकल्पं चित्वा भावनात्मकचित्राणि, वाक्यानि च आरोपयामि । सः तद्दृष्ट्वा अपि न प्रतिस्पन्दते । अहं तस्य सन्देशान् दृष्टवती इति सः यथा न जानीयात् तथा दूरवाण्यां संयोजनानि परिवर्तितवती । एषु दिनेषु मम मनसः विक्षुब्धायाः इदमपि एकं कारणम् आसीत् ।

आवयोर्विषयम् एषः अग्रजः एव जानाति स्म । मम आत्मीयः अग्रजः इति मत्वा अहं सर्वम् उक्तवती आसम् । सः रहस्यं कुत्रापि न प्रकटयेत् इति धैर्येण सह, अहं विषयस्य गोपनं कुर्वती नास्मि इति आनन्दः अपि मम भवति स्म । अग्रजस्तु पाषाणहृदयी । प्रेमभावादिविषयेषु तस्य विशिष्टा आसक्तिः नास्ति । यदा अहं प्रथमवारं कौशिकविषये उक्तवती तदा सः “एवं सन्ति विचाराः । सः भवतीं वञ्चयन् नास्ति खलु ?” इति केवलं पृष्टवान् आसीत् । कौशिकोऽपि अस्मत्परिवारीयाणां सर्वेषां परिचितः एव आसीत् । कौशिकस्य परिवारीयाः मम परिवारीयाणाम् आत्मीयाः आसन् । अतः तस्य विषये मम भीतिः तु नासीत् एव ।

“अग्रज ! आवयोर्मध्ये सप्ताहात् सम्भाषणं नास्ति इत्युक्तवती खलु । पुनः किमर्थं तस्य विचारः ?” । अहं अग्रजं तर्जितवती । “भवत्याः प्रेमकथां शृण्वन् उपविशामि चेत् सूर्यः न प्रतीक्षते । शीघ्रं गच्छावस्तावत् चामुण्डीपर्वतम् । भवत्याः कथाः तु सर्वदा भवन्ति एव । अनन्तरं श्रोष्यामि” इति सः अवदत् ।

ततः चामुण्डीपर्वतं गतवन्तौ । सुमनोहरः प्रातःकालः पर्वतस्योपरि अनुभूतः । चामुण्डीदेव्याः, महिषासुरस्य, महानन्दिनः च दर्शनं सम्पन्नम् । तत्रैव उपाहारगृहे अल्पाहारं समाप्य सार्धसप्तवादनसमये गृहम् आगतवन्तौ । अग्रजः “अधुना किञ्चित् शयनं करोतु । दशवादने जन्तुशाला उद्घाट्यते । तत्र गमिष्यामः । मम प्रतिशनिवासरं सार्धसप्तवादनतः नववादनपर्यन्तं संस्कृतकक्षया भविष्यति इति उक्त्वा सङ्गणकम् उद्घाटितवान्” । शय्यायां शयिता अहं संस्कृतं शृण्वती निद्रालोकं प्रविष्टवती ।

“अग्रज ! अहं कौशिकस्य मेलनं कुर्याम्” । जन्तुशालातः प्रत्यागमनसमये अग्रजम् उक्तवती । अग्रजः मम मुखं दृष्ट्वा विचित्रं भावं प्रदर्शितवान् । “तस्मिन् दिने मया एव दोषः आचरितः । अतः क्षमा प्रार्थनीया” इति पुनरपि उक्तवती । “भवतोः प्रेमभावादिकम् अहं न अवगच्छामि । सः उत्तमः भवत्याः अनुरूपः च वर्तते इति मया चिन्त्यते । अतः अहं भवतोः प्रेमविषये बाधकः नास्मि । परन्तु तस्य मेलनं कथं शक्यम् ? सः तु वर्तते बेङ्गलूरुनगरे....... ”

“इतः बेङ्गलूरुनगरं प्रति रैलयानेन गम्यते चेत् घण्टात्रयम् इति गूगल् म्याप् दर्शयति” ।अहम् दूरवाणीं पश्यन्ती उक्तवती ।

“भवती लघुग्रामात् आगता । बेङ्गलूरुनगरं नाम महासागरः । तत्र गत्वा कथं भवती तम् अन्विष्यति ? तेन सह सप्ताहात् पूर्वमेव सम्भाषणं कृतम् इत्यपि वदति भवती । तर्हि सः तत्रैव बेङ्गलूरुनगरे अस्ति वा नास्ति वा इति विश्वासः कथं कर्तुं शक्यः ? इत्येवं बहुविधप्रश्नान् निरन्तरं पृष्टवान् अग्रजः ।

“सः ह्यः एव स्टेटस् स्थापितवान् । बेङ्गलूरुनगरे एव क्वचित् उपाहारमन्दिरे खादन्नस्ति”। इति दूरवाणीं दर्शितवती । पुनः व्याट्साप् उद्घाट्य “स्वस्य गृहस्य सङ्केतम् अत्र प्रेषितवान् अस्ति सः पश्यतु” । इत्यपि उक्तवती ।

“मैसूरुतः बेङ्गलूरुगमनमार्गे आरम्भिकबिन्दौ एव तस्य गृहम् अस्ति । अतः यदि मिलति चेदपि बेङ्गलूरुनगरस्य वाहनसम्मर्दे भवत्या पतनीयं नास्ति । ततः मेट्रोयानद्वारा दशनिमेषात्मके दूरे आवयोः मातुलस्य गृहमपि अस्ति” । अग्रजः निपुणः प्रवासी इव उक्तवान् ।

मम मनसि कौशिकस्य मेलनोपायार्थं बहुविधाः मार्गाः स्फुरिताः । “अहं श्वः प्रातः शीघ्रं प्रस्थाय बेङ्गलूरुं गच्छामि । सप्तवादनसमये तस्य मेलनं शक्येत । ततः मध्याह्नाभ्यन्तरे मातुलस्य गृहं गच्छामि । रात्रौ बेङ्गलूरुनगरतः एव ग्रामं गन्तुं यानस्य आरक्षणं करिष्यामि” । इति वदन्त्याः मम दूरवाण्यां यानारक्षणस्य वेब्सैट् उद्घाटितम् आसीत् ।

“भवत्यां तस्मिन् च विश्वासं कृत्वा अहम् एतत् अङ्गीकरोमि । अद्यत्वे कालः सम्यक् नास्ति । एकाकिन्या गत्वा मेलनं नाम क्लेषाह्वानम् एव । परन्तु भवत्याः दृढनिश्चयं प्रेम च दृष्ट्वा मम मनः द्रवति” अग्रजः अवोचत् । “शिलायाः अपि द्रवीभावः जायते करोनाकालानन्तरम्” इति अहम् उपहासं कृतवती । अग्रजः मातुलस्य सम्पर्कं कृत्वा “इयम् अनघा अस्मद्गृहे मैसूरुनगरे अस्ति । अहं श्वः प्रातः उपाहारानन्तरं बेङ्गलूरुयाने उपवेशयामि । मध्याह्ने भवतः गृहम् आगच्छति । रात्रौ पुनः ग्रामगमनार्थं ततः एव आरक्षणं कृतवती” इति सूचितवान् ।

मैसूरुनगरे बहूनि स्थानानि करोनाकारणतः निषिद्धानि आसन् । अतः अधिकम् अटनं न कृतम् । श्वः शीघ्रम् उत्थातव्यम् इति चिन्तयित्वा शयनं कृतवन्तौ । प्रातः चतुर्वादने एव अग्रजः मां रैलनिस्थानकं प्रापितवान् ।

तं मेलितुं गच्छन्त्याः मम मनः अपि विक्षुब्धम् आसीत् । तावता पुरतः आसने उपविष्टा काचित् वृद्धा दूरवाण्या वदति स्म । “परस्परसम्बधे अहङ्कारभावः न स्यात् । सः एव लगुडः इव हस्तबन्धः भवति । दिवसः रात्रिः च कदाचित् कलहं कृत्वा परस्परमेलनं स्थगितवन्तौ वा ?  समुद्रं त्यक्त्वा तीरं दूरं धावति किं ?  नास्ति खलु । कदाचित् परस्परसम्बन्धे वैमनस्यं भवेत् । परन्तु दीर्घद्वेषः न शोभते” ।

सा मामेव वदन्ती अस्ति इति अभासत । मनसि कौशिकस्य विषये चिन्तनम् आरब्धम् । दूरवाणीसम्भाषणेन एव कथम् आवाम् तथा आत्मीयौ सञ्जातौ । परस्परमेलनं तु पञ्चषवारं जातं स्यात् । तदपि ज्येष्ठानां भयात् भावान् गोपयित्वा । आवयोर्मध्ये कीदृशः मधुरबन्धः अस्ति । तस्य वास्तविकं नाम अन्यत् अस्ति चेदपि कौशिक इति तस्य नामकरणम् अहमेव कृतवती खलु । तस्य नेत्रं किञ्चिदिव बृहदाकारकम् अस्ति । कदाचित् संस्कृताध्यापकः कौशिकशब्दस्य इन्द्रः, विश्वामित्रः, उलूकः इति त्रीन् अर्थान् विवृतवान् । अहं भल्लूकरूपम् अर्थं स्वीकृत्य कौशिक इति तम् आह्वयामि स्म । तेन अर्थे पृष्टे इन्द्रः, विश्वामित्रः इति अर्थद्वयमेव उक्तवती । अहं मेनका अथवा शचीदेवी इव । भवान् विश्वामित्रः अथवा इन्द्रः इव इति विवरणमपि दत्तवती । आप्टेकोषे “उलूक” इत्यर्थम् गोपयित्वा अवशिष्टभागस्य चित्रं स्वीकृत्य प्रेषितवती आसम् अहम् । परन्तु प्रेमिणोर्मध्ये रहस्यं कियत्कालं तिष्ठेत् । सः तिरुपतौ विद्यालये पठन्तं कञ्चन बन्धुं पृष्ट्वा कौशिकशब्दस्य उलूकरूपोऽप्यर्थः अस्ति इति ज्ञातवान् । तदा अपि कोपेन द्वित्रदिनानि सम्भाषणं त्यक्तवान् आसीत् खलु । सम्यक् स्मरामि । तदा तेन एव प्रथमं पुनर्भाषितम् आसीत् इति स्मरन्त्यां मयि केङ्गेरी निस्थानकम् आगतम् ।

तत्रावतीर्य कुत्र गन्तव्यम् इति अहं दिग्भ्रान्ता आसम् । दूरवाण्यां लोकेशन् दृष्टं चेदपि प्रथमपदं कस्यां दिशि स्थापनीयम् इति सन्दिहाना स्थिता । क्षावकारणतः मुखावरणं निष्कासितवती  । तदानीं काचित् महिला निर्निमेषं मां पश्यति स्म । आदौ अहं भीता । सा स्वयं माम् उपसर्प्य “भवती अनघा खलु? ” इति अपृच्छत् । विस्मिता अहं “कथं जानाति भवती?” इति प्रतिप्रश्नं कृतवती । “फेस्बुक् पुटे भवत्याः कथाः अहं पठामि । बहु सुन्दरं लिखति । परन्तु भवती बेङ्गलूरुनगरीया न इति मन्ये । कुतः अत्र आगमनम्” इति अपृच्छत् ।

“मया अमुकस्थानं गन्तव्यम्” । अहं सङ्केतं दर्शितवती । “अनतिदूरे एव अस्ति तत् स्थलम् । अर्धकिलोमीटर् एव । पादाभ्यां एतेन मार्गेण गम्यताम्” इति सा उक्तवती । “भवत्या सह सेल्फी स्वीकर्तुं शक्यते खलु इति पृष्टवती” । “निश्चयेन शक्यते । परन्तु मध्याह्नपर्यन्तं फेस्बुक् इत्यादिषु न प्रसारयतु” इत्युक्त्वा चित्रस्वीकरणाय अनुमतिं दत्तवती ।  

अहं चलन्ती गतवती । परन्तु यदा लोकेशन् “पञ्चाशत् मीटर् दूरे भवदीयं स्थानं  वर्तते” इति दर्शयति  तदा पुनरपि भ्रान्ता अभवम् । किं गृहं प्रवेष्टव्यम् ? इति निश्चयं कर्तुं न शक्तवती । तदानीं विभिन्नानि चिन्तनानि आरब्धानि । अहं आगमिष्यामि इति पूर्वसूचनां न दत्तवती । यदि सः अत्र न भवति चेत् किं करणीयम्, अथवा भानुवासरं चेदपि तस्य अद्य अनिवार्यं कार्यान्तरं स्यादेव । क्वचित् गत्वा द्वारताडनं करोमि चेत् “कः आवश्यकः” इति पृच्छति  चेत् किं वक्तव्यम् इत्यादिभिः प्रश्नैः मम मनः विक्षुब्धम् आसीत् । साक्षात् मातुलस्य गृहमेव गच्छेयं वा इत्यपि चिन्तनं प्रवृत्तम् । परन्तु उन्मत्तवत् कृतेन धैर्येण एतावत्पर्यन्तं प्राप्तवती अस्मि यत्किमपि वा भवतु तं मिलित्वैव गमिष्यामि इति निर्णीतवती । ग्रामे चेत् गृहान्वेषणं कियत् सरलम् । सर्वे सर्वं जानन्ति । ते एव गृहं प्रापयन्ति । अत्र प्रतिवेशी अपि न जानीयात् कौशिकम् इति चिन्तयन्ती अनन्यगतिकतया दूरवाणीं स्वीकृतवती ।

“कौशिकः” इति नाम्नः उपरि नुन्नवती । हृदयस्पन्दनं व्यत्यस्तम् । कण्ठः शुष्कः जातः ।

“वदतु”

ततः ध्वनिः श्रुतः ।

“सर्वं कुशलम् । भवान् कथम् अस्ति?” इति पृष्टवती ।

“किं वक्तव्यम् । अहं जीवामि” इति प्रत्युत्तरम् आगतम् ।

“भवान् द्रष्टव्यः मया” ।

“तावदेव खलु विडियो काल् करिष्यामि” ।

“न । भवन्तं साक्षात् मेलितुम् इच्छामि” ।

ध्वनिः न श्रुतः ।

“भवान् अधुना व्यस्तः तु नास्ति खलु” । पुनरपि मया पृष्टम् ।

“किं वदन्ती अस्ति भवती ? अहं बेङ्गलूरुनगरे अस्मि । भवती ग्रामे अस्ति । कथं मेलनं शक्येत” ?

“अहं भवतः गृहसमीपे बेङ्गलूरुनगरे एव अस्मि । परन्तु भवदीयं निवासस्थानं किम् इति स्पष्टतया न ज्ञायते । अत्रैव लघु उपाहारगृहम् अस्ति । तस्य पुरतः स्थिता अस्मि । आगन्तुं शक्नुयात् किम् ?” ।

“किं वदन्ती अस्ति भवती ? बेङ्गलूरुनगरे अस्ति वा ? ”

“असत्यं न । अहम् अत्रैव अस्मि । दशनिमेषाभ्यन्तरे आगच्छति चेत् मेलिष्यामि” ।

तावता मुखावरणधारी कश्चन मया दृष्टः । स एव कौशिकः । “नीलवर्णीययुतकधारी भवान् एव ननु” ।

अहं मन्दं तस्य समीपे गतवती । सः मम पुरतः स्थित्वा स्वस्य केशं प्रसाधयन् “भवती कथम् अत्र आगता? ” इति पृष्टवान् ।

वर्षात् पूर्वम् एव कौशिकः साक्षात् दृष्टः मया । अहं दूरवाणीं भ्रामयन्ती निर्निमेषं तमेव पश्यन्ती आसम् ।

“एवम् अनुक्तवा हठात् आगमनं कुतः कृतवती ? ”  सः अपृच्छत् ।

“गाढम् आलिङ्ग्य मया क्षमा याचनीया इति चिन्तितम् । अतः अत्र आगतम्” ।

तस्य मुखे अपि मम दर्शनेन महान् आनन्दः दृश्यते स्म । तत् वर्णयितुम् अशक्यम् ।

तस्य दूरवाणी शब्दम् अकरोत् । सः यावता दूरवाणीसम्भाषणं कृतवान् तावता अहं मम प्राप्तिम् अग्रजं सूचितवती ।

“अल्पाहारः कृतः वा ? ” कौशिकः अपृच्छत् ।

“आम् । रैलयाने एव कृतवती” ।

“रैलयानेन आगतवती वा ? ”

“आम् । ह्यः मैसूरुनगरम् आगतवती आसम् । अद्य प्रातः अग्रजः रैलयाने उपवेशितवान् । मध्याह्ने मातुलगृहं गन्तव्यम्” ।

सः किमपि अनुक्त्वा निवासदिशि मां नीतवान् ।

“अद्य भवान् व्यस्तः वा.... ” तस्य क्लेशः न भवेत्  इतिधिया प्रष्टवती ।

“भवती मां द्रष्टुम् आगतवती खलु । इतः परम् अहं यथा वदामि तथा शृणोतु । चिन्ता मास्तु” ।

प्रकोष्ठं नीत्वा “पातुं किं स्वीकरोति ? ओह् स्मृतम् । भवती चायं काफीं वा न पिबति । तदतिरिच्य जलम् एव अत्र वर्तते” ।  परिहासपूर्वकं तेन उक्तम् ।

तावता तस्य दूरवाणी शब्दम् अकरोत् । “दशनिमेशं यावत् विश्रान्तिं स्वीकरोतु । अहमाग”तः इति दूरवाणीं गृहीत्वा बहिः गतः ।

अहं गृहस्य अन्तः प्रविष्टवती । लघु गृहं चेदपि सर्वं व्यवस्थितरूपेण स्थापितम् आसीत् । पाकशालायां पात्राणां दर्शनेन अस्य अल्पाहारः इतोऽपि न समाप्तः इति ज्ञायते स्म ।

अनुमतिं विना अन्यस्य पाकशालां प्रविष्टवती इति अपराधिभावः सकृत् मनसि प्रविष्टः । “मदीयस्य कौशिकस्य गृहं खलु  । चिन्ता नास्ति ”इति अवहिता अभवम् ।

पाकशालायां पुरतः एव म्यागी दृष्टम्  । अद्य अहमेव पक्त्वा मम कौशिकं भोजयामि । इति जलं क्वथनार्थं स्थापितवती । क्षालनस्थाने स्थापितं चायपात्रं, अन्यत् लघुपात्रं च क्षालितवती । पाकशालायां शब्दं श्रुत्वा दूरवाण्या सम्भाषणमाणः कौशिकः आगतः ।

“क्षन्तव्या । अनुमतिं विना ........... “

 मम वाक्यं कर्तयित्वा “अनुवर्तयतु” इति हस्ताभिनयेन तेन सूचितम् ।

अहं खादनपात्रं तस्य पुरतः स्थापितवती ।

मम दूरवाण्यां सन्देशः आगतः । “कुशलं खलु... ”  पितुः सन्देशः आसीत् ।

“कुशलिनी अस्मि । अद्य रात्रौ प्रस्थानं करिष्यामि” ।  अहं प्रत्युत्तरं दत्तवती ।

 “भवती म्यागी न खादति वा ? ”

“न । मह्यं मास्तु । ”

“भवती तु वायुना एव जीवति । एतादृशं खाद्यं किमर्थम् ? ” मां परिहासपूर्वकम् उक्तवान् सः ।

“अहं भुक्त्वा एव आगता” । कोपेन उक्तवती । भोजनविषयः आगतः चेत् शतशः सन्देशानां विनिमयः भवति स्म आवयोः सम्भाषणे ।

“आभासीयकक्ष्याः न सन्ति वा... भवत्याः तु सर्वदा विरामः एव खलु.. ” सः परिहासवाक्यम् उक्त्वा हसितुम् आरब्धवान् ।

बहूनां दिनानाम् अनन्तरं तस्य हासं पश्यन्ती आसम् । सः पात्रं प्रक्षाल्य मम समीपे उपविष्टवान् ।

अहम् आत्मानं न विश्वसितवती । अहं मम कौशिकेन सह उपविष्टवती अस्मि !!!...

“अहं क्षन्तव्या” । दीनतया उक्तवती ।

“तथा कोऽपि अपराधः भवत्या न कृतः क्षमायाचनस्य अपेक्षा नास्ति ” । सः मम सान्त्वनम् अकरोत् ।

“एवमेव मार्गे चलावः । भवत्या सह ऐदम्प्राथम्येन चलितुम् अहम् उत्सहे ।”

मार्गे वृष्टिः आसीत् । एकस्मिन् एव छत्रे आवां गतवन्तौ । तदा बहूनि आत्मीयानि सम्भाषणानि प्रवृत्तानि । पुनरपि गृहं प्रत्यागतवन्तौ । घटी द्वादशवादनं दर्शयति स्म ।

“मया गन्तव्यं कौशिक ! मातुलः प्रतीक्षते” । अहं उक्तवती ।

“मेट्रोनिस्थानकपर्यन्तं प्रापयिष्यामि ”। इत्युक्त्वा सोऽपि प्रस्थितः ।

मेट्रोनिस्थानके चिटिकां स्वीकृत्य अवरोधस्थानम् अवतीर्य अग्रे गता । सः ततः एव हस्तं चालयित्वा आपृष्टवान् ।

“सः मम जीवनस्य इन्धनम् इव अस्ति । मम जीवनं चलनीयं चेत् अनिवार्यतया तेन मम हृदये भवितव्यम् । सः अस्ति इति भावः कदापि शून्यः न भवेत्” । अहं चिन्तयन्ती आसम् । मेट्रो यानम् वेगेन अग्रे गच्छति स्म । अहं मम मनः तावतैव वेगेन कौशिकस्य समीपं नयामि स्म ।

तावता मातुः तर्जनध्वनिः श्रुतः । मम सङ्गणकयन्त्रं अपि निरन्तरं शब्दायते स्म । आभासीयकक्ष्या प्रविश्यताम् इति सूचना यन्त्रस्योपरि बृहद्भिः अक्षरैः दृश्यते स्म । अहं आच्छादकं क्षिप्त्वा सङ्गणकं नुत्त्वा विडियो आफ् कृत्वा दन्तकूर्चं स्वीकृत्य स्नानगृहं प्रस्थिता ।